Hơn 40 tuổi mới tham gia BHXH tự nguyện, đến khi nghỉ hưu có đủ điều kiện hưởng lương hưu?

BHXH tự nguyện mang lại nhiều lợi ích quan trọng đối với người tham gia, đặc biệt đối với lao động tự do. BHXH tự nguyện đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người lao động có nguồn thu nhập ổn định khi về già.

Hiện nay, nhiều trường hợp người lao động tự do trong độ tuổi ngoài 40 mong muốn về già có lương hưu để ổn định cuộc sống nên dự định tham gia BHXH tự nguyện.

Tuy nhiên, điều những lao động này băn khoăn là nếu đóng BHXH tự nguyện từ bây giờ thì phải đóng bao nhiêu năm, đóng bao lâu thì được hưởng chế độ hưu trí?

40 tuổi mới tham gia BHXH tự nguyện có đủ điều kiện để hưởng lương hưu?

Theo BHXH Việt Nam, pháp luật về BHXH hiện hành quy định, mọi công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đều có thể tham gia BHXH tự nguyện.

Mức đóng BHXH tự nguyện hằng tháng của người tham gia bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia lựa chọn.

Trong trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện đã đến tuổi nghỉ hưu theo quy định mà thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng một lần cho những năm còn thiếu cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu.

Như vậy, theo quy định pháp luật hiện hành, mọi công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đều có thể tham gia BHXH tự nguyện để hưởng chế độ hưu trí.

Vấn đề thời gian đóng BHXH

Về điều kiện hưởng lương hưu, BHXH Việt Nam cho biết, người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng lương hưu khi đủ điều kiện về tuổi đời theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2019 (năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 55 tuổi 4 tháng đối với lao động nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 4 tháng cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035) và có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên.

Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2025 khi Luật BHXH 2024 có hiệu lực, người lao động tham gia BHXH tự nguyện chỉ cần đóng BHXH 15 năm khi đến tuổi về hưu sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng.

Ngoài ra, khác với BHXH bắt buộc phải đóng hằng tháng, người tham gia BHXH tự nguyện được lựa chọn một trong các phương thức sau: đóng hằng tháng, 3 tháng một lần, 6 tháng một lần, 12 tháng một lần và đóng một lần cho nhiều năm về sau (nhưng không quá 5 năm một lần).

Do vậy, người lao động đã ngoài 40 tuổi mới tham gia BHXH tự nguyện có thể sử dụng cách đóng 1 lần nhiều năm để cũng sẽ rút ngắn được thời gian đóng khi sắp đến tuổi nghỉ hưu, qua đó đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Về mức lương hưu hằng tháng, mức lương hưu hằng tháng của lao động nữ được tính bằng 45% mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH cho 15 năm đóng BHXH. Sau đó cứ thêm 1 năm được tính 2% cho đến khi đạt mức tối đa bằng 75%.

Như vậy, lương hưu hằng tháng cao hay thấp sẽ phụ thuộc vào thu nhập tháng đóng BHXH mà người tham gia lựa chọn, số năm đóng BHXH và hệ số trượt giá vào thời điểm người lao động nghỉ hưu.

Do vậy, BHXH khuyến khích người lao động tiếp tục tham gia BHXH kể cả khi đã đóng đủ số năm để được hưởng tỷ lệ lương hưu cao hơn (tối đa bằng 75% tương đương với 35 năm tham gia BHXH với lao động nam và 30 năm với lao động nữ).