Tư duy cá phổi: Trẻ càng ngoan càng khó vượt qua nghịch cảnh

Trong mùa khô ở châu Phi, thời tiết nóng nực khiến nhiều loài động vật không thể chịu đựng và lần lượt chết đi. Tuy nhiên, một hiện tượng thú vị đã xảy ra với cá phổi, loài cá đặc biệt sống ở khu vực này. Dù không có nước trên mặt đất, cá phổi đã tìm cách đào sâu xuống lòng sông và ẩn mình trong những cái hang, bảo vệ cơ thể bằng một lớp nhớt. Hành động này cho thấy khả năng thích nghi đáng kinh ngạc của loài cá này trong điều kiện khắc nghiệt.

Khi mùa mưa đến, cá phổi, còn được biết đến với tên gọi “cá bất tử”, nhanh chóng sống dậy và bắt đầu quá trình sinh sản. Thông qua cách thức sinh tồn của loài cá này, chúng ta có thể rút ra một bài học rằng, thay vì tránh né khó khăn, chúng ta cần học cách vượt qua thử thách.

Với vai trò là một người mẹ, người chịu trách nhiệm lớn nhất trong việc nuôi dạy con cái, liệu chúng ta có nên trang bị cho con mình khả năng chịu đựng khó khăn hay là tiếp tục bảo bọc chúng?

“Người mẹ cứng rắn” nuôi dạy những đứa trẻ độc lập

Trong xã hội hiện đại, mọi ngành nghề đều chịu sự chi phối của quy luật cạnh tranh. Ngay từ khi bước vào lớp học, trẻ em đã phải đối mặt với áp lực này. Nếu không học tốt hơn bạn bè, chúng sẽ cảm thấy như đã thua ngay từ vạch xuất phát. Khi ra ngoài lớp học, mức độ cạnh tranh càng trở nên khốc liệt hơn.

Nhiều bà mẹ hiện nay vẫn chưa nhận thức rõ rằng, việc bảo bọc con cái quá mức có thể cản trở sự phát triển của chúng. Họ thường dành nhiều thời gian để chăm sóc, cưng chiều và lo lắng thái quá, như thể con cái là những quả trứng dễ vỡ. Tuy nhiên, khi con cái bước vào độ tuổi 20, phải tự lập, nhiều bậc phụ huynh mới nhận ra rằng chúng thiếu những kỹ năng sống cần thiết. Việc trẻ em học cách tự chữa lành và phục hồi từ những khó khăn ngay từ sớm sẽ giúp chúng phát triển khả năng tự lập và đối mặt với thử thách trong cuộc sống.

Trong cuộc sống, mọi người đều phải đối mặt với những áp lực, và trẻ em cũng không phải là ngoại lệ. Việc trải nghiệm cuộc sống sớm là điều cần thiết, không nên chờ đợi đến khi cha mẹ đã lớn tuổi mới bắt đầu. Trẻ em cần hiểu rằng, gia đình là nơi mang lại sự an toàn và nghỉ ngơi, nhưng không phải là chốn êm đềm vĩnh viễn. Trẻ cần nhận thức rằng, cuộc sống bên ngoài còn rất nhiều thách thức và cơ hội để trưởng thành.

“Người mẹ có kế hoạch”, nuôi dưỡng con có tầm nhìn

Cá phổi là một loài cá đặc biệt, có khả năng thích nghi với điều kiện khắc nghiệt của môi trường. Khi gặp hạn hán, chúng sẽ đào sâu vào lòng đất để bảo vệ bản thân. Ngược lại, khi mùa mưa đến, cá phổi sẽ nhanh chóng xuất hiện trở lại để sinh sản. Đặc biệt, nếu tình trạng hạn hán kéo dài trong nhiều năm, loài cá này có thể nằm im trong lòng đất mà không vội vàng chui ra ngoài.

Lưu Bị từng viết trong sách: “Hạn thì chuẩn bị thuyền, nóng thì chuẩn bị áo bông“.

Trong thời kỳ hạn hán, hãy chuẩn bị thuyền nhỏ, còn vào mùa hè, hãy bắt đầu làm áo bông. Những việc này có vẻ không liên quan nhưng lại cho thấy đó là tầm nhìn.

Mọi thứ đều có quy luật, chúng ta có thể suy nghĩ theo quy luật đó, thay vì chờ đến khi sự việc xảy ra mới vội vàng tìm cách giải quyết.

Là một người mẹ, việc có tầm nhìn xa cho tương lai của con cái là vô cùng quan trọng. Bạn có thể hình dung cuộc sống của con mình trong 10 năm tới hay không? Nhiều gia đình hiện nay gặp khó khăn khi con cái tốt nghiệp đại học nhưng không có kế hoạch tìm việc làm, dẫn đến tình trạng trở thành gánh nặng cho gia đình. Đây chính là minh chứng cho việc thiếu sót trong việc lập kế hoạch. Suy nghĩ cho tương lai không chỉ giúp trẻ phát triển khả năng tư duy mà còn nâng cao cơ hội thành công trong giáo dục và nghề nghiệp.

Mẹ của Khấu Chuẩn, tể tướng nổi tiếng thời nhà Tống ở Trung Quốc, đã để lại một di sản đặc biệt trước khi qua đời: Bức tranh mang tên “Cửa sổ lạnh dạy con”. Bức tranh này được bà giao cho người hầu. Nhiều năm sau khi mẹ mất, Khấu Chuẩn đã trở thành tể tướng và chuẩn bị tổ chức một bữa tiệc sinh nhật hoành tráng. Trong dịp này, người hầu đã mang bức tranh ra và trao lại cho Khấu Chuẩn, gợi nhớ về di sản quý giá mà mẹ ông để lại.

Trên bức tranh có ghi dòng chữ: “Đèn dầu cô quạnh học hành chịu đựng, mong con sống thiện với muôn dân. Gia phong tiết kiệm, sống từ bi, những năm sau phú quý đừng quên nghèo khó“. Sau khi đọc xong, Khấu Chuẩn quyết định hủy bỏ bữa tiệc đã chuẩn bị. Ông sống một cuộc đời liêm chính trong sự nghiệp quan trường. Dù trải qua nhiều thăng trầm, ông vẫn không gặp phải tai ương lớn.

Trong cuộc sống, khi mọi thứ diễn ra thuận lợi, chúng ta nên chuẩn bị sẵn sàng để đối phó với những khó khăn có thể xảy ra. Ngược lại, khi gặp phải thử thách, hãy giữ bình tĩnh, vì mọi khó khăn rồi cũng sẽ qua. Việc nuôi dưỡng tư duy dài hạn có ý nghĩa hơn là chỉ sống trong hiện tại và lo lắng về những nhu cầu thiết yếu hàng ngày.

“Người mẹ keo kiệt” nuôi dưỡng con sống tiết kiệm

Nhiều bà mẹ thường có xu hướng đáp ứng mọi yêu cầu của con cái, sẵn sàng cung cấp cho trẻ mọi thứ, thậm chí cả những món ăn không tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, việc thể hiện sự dư dả có thể dẫn đến việc trẻ trở nên phung phí. Ngược lại, những bà mẹ có phần tiết kiệm lại giúp con cái nhận thức rõ hơn về giá trị của tiền bạc. Dù sống trong hoàn cảnh khó khăn, trẻ em sẽ hình thành tâm lý “sợ nghèo”, từ đó thúc đẩy chúng nỗ lực kiếm tiền và biết tiết kiệm hơn trong tương lai.

Một cư dân mạng chia sẻ kỷ niệm thời thơ ấu của mình, khi còn là một đứa trẻ anh nhớ lại những ngày tháng mẹ mình ít khi cho tiền tiêu vặt. Một lần, khi cùng mẹ đi chợ bán rau, anh thấy một quán bún và rất muốn vào ăn. Mẹ không từ chối, nhưng chỉ gọi một bát bún cho anh, trong khi bản thân bà không ăn gì. Về nhà, anh cảm thấy áy náy khi nhận ra mẹ chỉ uống vài ngụm nước trong suốt buổi. Trong khi đó, anh lại đòi hỏi nhiều thứ. Mẹ thường nhắc nhở anh rằng một gánh rau chỉ bán được vài đồng, trong khi việc trồng rau rất vất vả. Anh cũng dần nhận thức được gia đình cần bao nhiêu tiền mỗi tháng và nguồn gốc của nó.

Khổ cực là một phương pháp giáo dục quan trọng, đóng vai trò nền tảng trong việc hình thành tính chịu khó. Nhà văn Samuel Johnson từng khẳng định: “Người biết tiêu tiền và kiếm tiền là người hạnh phúc nhất, vì họ tận hưởng 2 niềm vui“. Điều này cho thấy, một người mẹ thông minh không chỉ đơn thuần cung cấp tiền cho con, mà còn cần dạy cho con cách quản lý tài chính, bao gồm cả việc kiếm tiền và tiêu tiền một cách hợp lý.

Những cuộc khủng hoảng trong quá trình trưởng thành là điều không thể tránh khỏi nhưng chúng ta có thể chuẩn bị để đối phó với nó. Cần nhớ rằng, cha mẹ là những người thầy đầu tiên của trẻ nhưng không phải là người thầy cuối cùng. Người đồng hành suốt đời của trẻ chính là bản thân chúng, cùng với những thử thách mà chúng sẽ phải vượt qua.